Την Παρασκευή στις 2 Δεκεμβρίου 2022 είχα την χαρά και την τιμή να μιλήσω στην παρουσίαση των βιβλίων της Λίας Νικολάου! Με την Λία γνωριστήκαμε στο ξεκίνημά μου στο blogging, είχαμε μια πολύ όμορφη επικοινωνία χωρίς να έχουμε συναντηθεί από κοντά. Γι' αυτό και η πρόταση να είμαι δίπλα της σε μια τόσο σημαντική για εκείνη ημέρα ήταν διπλά συγκινητική. Το άγχος και το τρακ που είχα όση ώρα μιλούσα επισκιάστηκαν από την τρυφερότητα της Λίας, την αυθεντικότητα και την ζεστασιά που μας δημιούργησε!

Στο υπέροχο βιβλιοπωλείο Πολύχρωμος Πλανήτης, με την θετική αύρα των παρευρισκομένων και την ζεστή παρουσία της ομάδας του εκδοτικού Βακχικόν, μοιραστήκαμε τις σκέψεις, τους προβληματισμούς και τα συναισθήματα μας.

Ακολουθούν οι παρουσιάσεις μου...

Η Λία μας έβαλε μέσα στον μαγικό πολύχρωμο κόσμο της. Και ήταν αδιαμφισβήτητα μια ξεχωριστή εμπειρία!

Μέσα από μια ερωτική επιστολή, ξεδιπλώνεται μια ιστορία αγάπης με έναν τρόπο μεθυστικό, που σε συνεπαίρνει. Ακολουθούμε την εξέλιξη ενός σύγχρονου ζευγαριού, του Άλεξ και του Πάνου, όλη την πορεία με στιγμές και καταστάσεις που οι περισσότεροι θα ταυτιστούμε.

Παρά το γεγονός ότι η αφήγηση γίνεται σε πρώτο πρόσωπο μέσω ενός γράμματος, με έντονα λυρικά στοιχεία, καταφέρνει να σου κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον μέχρι το τέλος. Έχει μια ιδιαίτερη αισθητική.

Το μεγαλείο ενός έρωτα και μιας βαθιάς αγάπης που χτίστηκε έπειτα από πολύ πόνο, απόρριψη και μια εσωτερική ανάγκη για απελευθέρωση. Οι χαρακτήρες και στα δύο βιβλία είναι πλασμένοι ευλαβικά και όχι επιφανειακά. Έχει αποφύγει τα κλισέ μονοπάτια και τους έχει αποδώσει όσο το δυνατόν πιο ρεαλιστικά. 

Θίγονται ζητήματα που απασχολούν ακόμα την κοινωνία μας. Γίνονται αναφορές στον καρκίνο, στην διπολική διαταραχή, στην ομοφοβία, στον κοινωνικό αποκλεισμό, στις προκαταλήψεις,στην ασυμφωνία φύλου, στον βιασμό.

Βλέπουμε πόσο σημαντικό είναι να υπάρχει αποδοχή και υποστήριξη πρώτα από όλα από την οικογένεια. Πόσο καθοριστικό είναι να αγκαλιάσουν οι γονείς και τα αδέλφια την διαφορετικότητα. Να υπάρχει αγάπη και σεβασμός των επιλογών χωρίς να κρίνουν και χωρίς να εγκαταλείπουν. Παρατηρούμε πόσο διαφορετικά χειρίζονται ο Άλεξ με τον Πάνο την συντροφικότητα, κάτι που πηγάζει από το παρελθόν τους. Ο Πάνος είχε ακόμα και διακριτικά ένα υποστηρικτικό περιβάλλον. Έτσι ήταν εκείνος ο λυτρωτής της σχέσης αυτής. Ο Άλεξ, ένα πλάσμα ταλαιπωρημένο γεμάτο φοβίες που δεν γνώριζε αν άξιζε την αγάπη και τον σεβασμό.

"Άσχημο πράγμα να φοβάσαι να είσαι ο εαυτός σου. Εκπαιδευόμαστε από μικροί στο κρυφτούλι, που καταλήγουμε να κρυβόμαστε και από τον ίδιο τον εαυτό μας". Αυτό είναι μια πραγματικότητα που ισχύει για ένα μεγάλο ποσοστό της κοινωνίας, ανεξαρτήτως σεξουαλικού προσανατολισμού. Παγιδευόμαστε σε νόρμες, σε καλούπια που άλλοι επέλεξαν για εμάς, με σκοπό να είμαστε αρεστοί, να μη ταράξουμε τα νερά.

Και ίσως κάποτε όπως αναφέρεται στο βιβλίο...να σταματήσουν οι άνθρωποι "να κρατούν το μυαλό κλειστό και το στόμα ανοιχτό", "να σταματήσουν να συνδέουν με αμαρτία την απόλαυση και να σταματήσουν να βαφτίζουν ανήθικη και μη φυσιολογική την ποικιλομορφία και την διαφορετικότητα της αγάπης ".

Από την πρώτη κιόλας παράγραφο αντιλαμβάνεσαι πως είναι ένα βιβλίο που δεν θα σου χαριστεί. Δεν χαϊδεύει αυτιά, δεν ωραιοποιεί καταστάσεις. Αφουγκράζεσαι από την αρχή πως η ιστορία αυτή θα είναι συγκλονιστική. Και είναι!

Η γραφή της Λίας Νικολάου σου κόβει την ανάσα. Δυναμική, ρεαλιστική, ωμή. Περιγραφική όσο πρέπει για να σου δημιουργήσει ζωντανές εικόνες. Για να νιώθεις στο έπακρο, σαν να βρίσκεσαι ανάμεσα τους ως παρατηρητής. Θίγει κοινωνικά θέματα που όλοι γνωρίζουμε, χωρίς να γίνεται γραφική ή καταγγελτική. Πιάνει το πρόβλημα από την ρίζα, πολύπλευρα και αντικειμενικά.

Όταν φτάνει μια είδηση ενός αποτρόπαιου εγκλήματος πόσοι από εμάς αναρωτιόμαστε τι συνέβη για να φτάσει εκεί ο θύτης; Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δικαιολογούμε την πράξη του ή ότι την απενεχοποιούμε. Όμως πίσω από κάθε έγκλημα βρίσκονται ένα σωρό παθογένειες άλλοτε συνηθισμένες και άλλοτε όχι. Η κοινωνία συνήθως εθελοτυφλεί. Αρέσκεται στο να κολλάει ταμπέλες και να εξετάζει επιδερμικά το κάθε ζήτημα. Και είθισται να ξεχνάει πολύ εύκολα.

Η πατριαρχία, ο ρατσισμός, η κάθε μορφής βία, οι στερεοτυπικές αντιλήψεις, κάνουν όλα μαζί την εμφάνιση τους στο βιβλίο αυτό, διεγείροντας προβληματισμούς.

Θα ήθελα να σταθώ και στο εξώφυλλο καθώς το θεωρώ από τα πιο ταιριαστά και πετυχημένα βάσει του περιεχομένου. Το μήνυμα του ευδιάκριτο και ηχηρό σχετικά με το πώς λειτουργεί η ενδοοικογενειακή βία.

Κι αν τελικά όλοι τους είναι θύματα; Και αυτοί που διέπραξαν βία και αυτοί που σιώπησαν και αδιαφόρησαν;

Η βία κάνει κύκλους. 

"Τίποτα δεν θα έκανε τον γιο της να αντιδράσει βίαια, εκτός από την ίδια την βία που ο ίδιος έχει, προφανώς υποστεί", αναφέρεται στο βιβλίο.

Σαφώς η βία γεννά βία. Ακόμα και υποσυνείδητα. Και για να σταματήσει αυτός ο φαύλος κύκλος χρειάζονται ριζικές παρεμβάσεις. Η ενδοοικογενειακή βία άλλωστε έχει πολλές μορφές. 

Αξίζει να παραθέσω εδώ ένα σχόλιο που έλαβε η Λία από αναγνώστη και τις σκέψεις της που ακολούθησαν:

"Λοιπόν, χαίρομαι! 

Σήμερα αναγνώστης που διάβασε τα "Θύματα" μου εκμυστηρεύτηκε ότι τον έκανε να αναλογιστεί τη ζωή του καθώς αισθάνθηκε άβολα. Αυτή ακριβώς τη λέξη χρησιμοποίησε: άβολα. 

Κι εγώ που θυμήθηκα τα λόγια του Εντουάρ Λουί που είπε πως " Η τέχνη πρέπει να καθιστά τον κόσμο αφόρητο, δείχνοντας πόσο αφόρητος είναι στην πραγματικότητα, δίνοντας με τον τρόπο αυτό την ενέργεια και την έμπνευση στους ανθρώπους να τον κάνουν πιο υποφερτό, πιο όμορφο" είπα χαμογελώντας πλατιά, "ευχαριστώ. Ειλικρινά, ευχαριστώ"

Γιατί, η τέχνη γενικότερα και η λογοτεχνία συγκεκριμένα, πιστεύω βαθιά πως επιτελούν το έργο τους συμβάλλοντας στην αλλαγή της κοινωνίας μόνο όταν έχουν τη δύναμη να σε κάνουν να αισθανθείς ΑΒΟΛΑ."

Θα κλείσω με ένα απόσπασμα που ξεχώρισα " θα συνεχίσει τη ζωή του καθαρός, απαλλαγμένος από τα βαρίδια του παρελθόντος που άλλοι στην ψυχή του κρέμασαν και τον κρατούσαν μαγκωμένο, ανήμπορο να νιώσει την ομορφιά του κόσμου που τον περιβάλλει. Θύμα δεν είναι πια. Μα δεν θα συνεχίσει να γίνεται και θύτης."

Όπως είχε πει και η Μαρίνα Γαλανού, εκδότρια του Πολύχρωμου Πλανήτη, πάντα πρέπει να αναζητάμε αφορμές να μιλάμε για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Και η Λία Νικολάου μας έδωσε μέσα σε δύο χρόνια πολλές αφορμές.